Down by the river (μέρος 2ο)

Το ποτάμι στη μουσική

Άλλοτε γαλήνια, άλλοτε αγριεμένα, πάντοτε συνδυάζονταν ανάλογα με συναισθήματα, ιστορικές στιγμές, εξεγέρσεις, καταστροφές. Άλλοτε, πάλι, με τον έρωτα κι άλλοτε με τον ιδρώτα των σκλάβων που ανακατευόταν αλμυρίζοντας τα νερά τους. Ποτάμια δρόμοι σκλαβιάς και δρόμοι ελευθερίας. Το ποτάμι της ζωής. Η αρχή και το τέλος…

O Woody Guthrie έγραφε επί παραγγελία της αμερικανικής κυβέρνησης, ο Phil Spector χώριζε την Tina Turner από τον Ike κι ο Dennis Hopper άφραγκος έφτιαχνε το εξώφυλλο του δίσκου ενώ οι δικοί μας Earthbound έγραφαν, εμμέσως, ένα φόρο τιμής στον ροκαμπιλά Jimmie Logsdon.

Αυτά είναι τα ποτάμια της μουσικής…

Ol’ Man River - Bing Crosby / Paul Robeson (1927)

Το ποτάμι της αδιαφορίας

Γραμμένο από τον συνθέτη Jerome Kern σε στίχους του Oscar Hammerstein II αυτό το κλασικό τραγούδι ήταν μέρος του μιούζικαλ Show Boat, που ανέβηκε στις ΗΠΑ το 1927. Θέμα του, το κοντράστ της ήρεμης, σχεδόν αδιάφορης και αέναης κίνησης των νερών του Μισισιπή με τα βάσανα και τους αγώνες της μαύρης αμερικανικής κοινότητας. Πιο γνωστές εκτελέσεις του αυτές των: Bing Crosby (1928) και του μαύρου ακτιβιστή Paul Robeson (1936). Οι ηχογραφημένες εκτελέσεις του, πάντως, μπορεί να ξεπερνούν και τις χίλιες.

Woody Guthrie - Song of the Coulee Dam (1941)

Το θαυμαστό ποτάμι

Ποιος να το φανταζόταν ότι ο κομμουνιστής Woody Guthrie θα αναλάμβανε να γράψει τραγούδια για ντοκιμαντέρ που προπαγάνδιζαν τα τεχνολογικά επιτεύγματα της αμερικανικής κυβέρνησης. Κι όμως, έγινε! Το Song Of The Coulee Dam αναφέρεται στο φράγμα του ποταμού Columbia. Γράφτηκε το 1941, ηχογραφήθηκε σε δίσκο το 1956 και έγινε σχετικά μεγάλη επιτυχία (ειδικά στη Μ. Βρετανία) από τον Lonnie Donegan το 1958.

Ike & Tina Turner - River Deep, Mountain High (1966)

Το ποτάμι της μεγαλομανίας

Με παραγωγό και συνθέτη τον Phil Spector (με τη βοήθεια των Jeff Barry και Ellie Greenwich) το τραγούδι αυτό έγινε ένα από τα γνωστότερα των Ike & Tina Turner. Ο ίδιος ο Spector το χαρακτήρισε ως την καλύτερη δουλειά του (πάντοτε υπερβολικός). Η πραγματικότητα, πάντως, είναι ότι το τραγούδι γράφτηκε μόνο για την Tina Turner και στην ηχογράφηση δεν συμμετείχε ο Ike, καθώς ο μεγαλομανής Spector φρόντισε να το κάνουν κρυφά με δικούς του μόνο μουσικούς! Αξιοσημείωτο είναι ότι το εξώφυλλο του δίσκου φιλοτέχνησε ο ηθοποιός Dennis Hopper, που άφραγκος τότε έκανε το φωτογράφο!

London Calling – The Clash (1979)

Το ποτάμι της καταστροφής

Το London Calling ήταν αναμφισβήτητα το κορυφαίο άλμπουμ ενός από τα σπουδαιότερα punk σχήματα, των Clash. Το ομώνυμο τραγούδι ήταν και το lead single του άλμπουμ και έφτασε στο Νο 2 του βρετανικού chart. Το θέμα του αγωνιώδες με αναφορές σε ένα πυρηνικό ατύχημα που είχε συμβεί λίγο καιρό πριν, αλλά και στην πιθανότητα καταστροφής του Λονδίνου από μία ενδεχόμενη πλημμύρα του Τάμεση. Φόβος που οδήγησε και στην κατασκευή φράγματος.

Boat On A River - Styx (1980)

Το ποτάμι της γαλήνης…

Μεγάλη επιτυχία στην Ευρώπη, παρότι στις ΗΠΑ πέρασε σχεδόν απαρατήρητο, αυτό το μικρό κομψοτέχνημα των Styx (ένα συγκρότημα που δεν μπορεί να καυχιέται για το ξεχωριστό του έργο) από το άλμπουμ τους Cornerstone.  Κύριο χαρακτηριστικό του το μαντολίνο και το ακορντεόν, που ακούγονται ως ιδανική συνοδεία των στίχων.

Black Muddy River - Grateful Dead (1987)

Το ποτάμι της περιήγησης

Έχει καταγραφεί ως το προτελευταίο τραγούδι που έπαιξε ο Jerry Garcia με τους Grateful Dead το 2001, λίγο πριν το θάνατό του. Με αναφορά και αυτό (όπως των Earthbound που συναντάμε λίγο πιο κάτω) σε ένα παλαιότερο τραγούδι (το Tis the Last Rose of Summer του Thomas Moore) και με πολλούς συμβολισμούς. Συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ τους In The Dark του 1987 παρότι οι Dead το έπαιζαν στις συναυλίες τους ένα χρόνο νωρίτερα.

The Cool, Cool River - Paul Simon (1990)

Το πνευματικό ποτάμι

Τέσσερα χρόνια μετά το αριστουργηματικό Graceland ο Paul Simon κυκλοφορεί το άλμπουμ του The Rhythm of the Saints συνεργαζόμενος, αυτή τη φορά, με λατινοαμερικάνους μουσικούς. Παρόλα αυτά, εδώ συναντάμε για πρώτη φορά τον καμερουνέζο κιθαρίστα Vincent Nguini, ο οποίος έκτοτε είναι σταθερός συνεργάτης του.

Find The River - R.E.M. (1993)

Το ποτάμι της ζωής

Το Automatic For The People ήταν, μάλλον, το τελευταίο σπουδαίο άλμπουμ των R.E.M. και το Find The River ήταν το τελευταίο τραγούδι του δίσκου, αλλά και το τελευταίο single από αυτόν. Οι στίχοι του μοιάζει να ασχολούνται με τον κύκλο της ζωής, την αρχή και το τέλος, την πηγή και την εκβολή του ποταμού στον ωκεανό.

North And South Of The River - U2 (1997)

Το ποτάμι του χωρισμού

Για άλλους οι U2 αναφέρονται στο χωρισμό της Ιρλανδίας, για άλλους είναι απλώς ένα τραγούδι συγχώρεσης. Το τραγούδι, πάντως, ήταν B-side του Staring At The Sun, που κυκλοφόρησε το 1997 ως single μέσα από το άλμπουμ τους Pop.

Riverside Song - The Earthbound (1998)

Το ποτάμι της νοσταλγίας

Έντεκα χρόνια ζωής είχαν οι Earthbound, από το 1998 μέχρι το 2009, οπότε και σταμάτησαν να ηχογραφούν ή να εμφανίζονται ζωντανά. Το, κατά κάποιον τρόπο, super group της ανεξάρτητης ελληνικής ροκ με μέλη από τους The Last Drive, Honeydive, Rockin' Bones και Engine-V, αποτυπώνουν εδώ την αγάπη τους για το αμερικανικό rockabilly με την αναφορά τους στο κλασικό τραγούδι του θρυλικού Jimmie Logsdon (Jimme Lloyd), με τον τίτλο Where The Rio de Rosa Flows.

Down by the river/Where Rio del Rosa flows/Stranded with a heart that's runnin' out of soul

Run sister run/Run to the end

Water mixed with whiskey/And whiskey mixed with mud/Gone with the river/Love's never comin' back

Down by the river (μέρος 1ο)